Mình đang trên máy bay đi công tác vài hôm, tiện tranh thủ viết bài này để trả lời chung cho những thắc mắc về chế độ ăn “chay” theo kiểu “veganism” của các bạn. trong việc dinh dưỡng thì mình đồng quan điểm với Dr. Moosburger và Dr. Bartens.
Trong dinh duỡng nên ăn đa dạng tất cả thực phẩm, và không nên cấm cự 1 nguồn thực phẩm nào (no restriction). tuy nhiên phải biết cách setup caloric management và composition của macros.
Tại vì được phép ăn tất cả thực phẩm không đồng nghĩa là ăn tất cả mọi thứ 1 cách vô tội vạ. phải ăn theo nhu cầu và đỏi hỏi của cá nhân. ví dụ 1 người làm việc văn phòng và chơi cầu lông 1-2 lần trong tuần không thể ăn được như 1 vđv cử tạ hoặc 1 vđv bơi lội olympic.
1 chế độ dinh dưỡng “cực đoan” không bao giờ có thể là tốt được. chỉ ăn động vật và không bao giờ ăn thực vật thì không tốt. mà chỉ ăn thực vật không bao giờ ăn động vật cũng không tốt nốt.
Nếu bạn chọn ăn chay theo kiểu “vegan”, có nghĩa là sẽ không ăn bất cứ gì có liên quan đến nguồn gốc từ động vật thì điều này không được tốt (healthy) như nhiều người promote nó. nếu bạn chọn lối sống dinh dưỡng Vegan vì lý do “đạo đức” không muốn sát sinh thì điều này tuyệt đối rất ok.
nhưng vấn đề hiện nay là “veganism” nó đã chở thành 1 ngành công nghiệp để dắt mũi mọi người để kiếm lợi nhuận (tiền). chúng nó promote vegan là healthy, là lối dinh dưỡng tăng sức khoẻ...
điều này hoàn toàn không đúng. vì trong khoa học chưa có “available data” nào rõ ràng chứng minh là vegan healthy hơn là non-vegan. cái vấn đề lớn nhất trong Vegan là kiến thức.
tại vì nếu bây giờ tự nhiên phải huỷ bỏ đi bao nhiêu thức ăn thực phẩm từ mọi nguồn gốc động vật bao gồm bơ sữa, trứng thịt, hải sản, vvv và chỉ còn lại mỗi những thứ “plant based” để ăn, thì việc này đồng nghĩa là bạn phải có rất nhiều kiến thức để biết cách "bù đắp" lại những chất dinh dưỡng thiếu thốn.
Amino spectrum của thực vật kém hơn rất nhiều vì thiếu nhiều EAA. người theo vegan lại phải cần kiến thức để biết cách mix (combinating) nhiều nguồn plant-based với nhau như thế nào để chất đạm thực vật tăng bio-value.
Xem thêm: Ăn nhiều trứng khi tập gym có hại không ?
Mà khi mix thì phải biết cách mix đúng thực phẩm và tỉ lệ chứ nếu mix sai thì lại còn bị giảm bio-value. thêm nữa vài vitamin trong thực vật chỉ là pseudo-vitamin cho nên vào cơ thể con người nó không hấp thụ được, thành ra lại bị thiếu.
Để cho không bị thiếu thì lại phải cần thêm kiến thức để biết cách dùng tpbs. Những người bình thường thì kiến thức đã chả được ra gì rồi thì còn nói gì đến cái việc kiến thức cho dinh dưỡng cực đoan kiểu vegan?
Xem thêm: Bia rượu có ảnh hưởng đến việc phát triển cơ bắp không
Những người mà họ có sức khoẻ tốt và theo vegan thì không phải là do vegan mà sức khoẻ họ được tốt, mà là vì họ có nhiều kiến thức! còn các bạn mà thiếu kiến thức nhưng lại bị quảng cáo “vegan là healthy” dắt mũi...
Thì các bạn ngoài việc suy dinh dưỡng và thêm bệnh thì các bạn còn được thêm tốn tiền vì những thực phẩm vegan nó còn bán đắt thêm vãi lòi để các bạn tưởng nó “healthy” hơn.
*
mấy ngày nay các bạn vẫn inbox quá nhiều hỏi mình về việc ăn chay bởi cái phim documentary "the game changers". trong cai phim đấy họ dùng vài người làm nhân vật diễn viên (2 người đức) mà chính mình có quen biết thật. những người đấy họ xây dựng cơ thể của họ mấy chục năm bằng cách ăn thịt (omnivore diet), và sau đấy mới ăn chay.
thế cho nên hỏi ý kiến cá nhân của 1 người ăn chay là "mày thấy ăn chay có tốt hay ko" thì giá trị research rất thấp. ai làm việc trong môi trường khoa học cũng sẽ hiểu điều đó. thêm nữa là những vđv đấy ngoài ăn chay thì họ cũng còn chích steroids và dùng PEDs để có đc performance đấy. sao điều quan trọng như vậy thì lại bỏ xót? :)))
ăn chay hay ko ăn chay ko có vấn đề gì cả nếu như mình có kiến thức và biết mình nạp gì vào người và cần nạp gì vào người. mình từng viết về vấn đề này cách đây mấy năm rồi. mình định viết thêm 1 bài để giải thích thêm cho các bạn.
nhưng mình ko cần làm việc này nữa vì Dr. Ekberg đã là review rồi. các bạn tự xem link dưới. mình chỉ bảo như thế này thôi để cho các bạn tự suy nghĩ. ở trong cái phim "the game changers" cái đứa "chuyên gia" nó lấy hệ thống tiêu hoá của con người và so sánh với con sư tử và bảo rằng con người khác con sư tử nhiều lắm cho nên con người ko nên ăn thịt mà nên ăn chay như con bò :)))
đúng, hệ thống tiêu hoá của con người khác với con sư tử. con người là loại Omnivore (là loại ăn đc tất cả), con sư tử là loại Carnivore (là loại ăn thịt). con bò là loại Herbivore (là loại ăn cỏ/herbs).
trong phim thì nó cố tình "dắt mũi" bảo rằng mình khác con sư tử, nhưng nó lại ko nói thêm là hệ thống tiêu hoá của mình tuy là khác con sư tử thật, nhưng mà nó vẫn giống của con sư tử nhiều nhiều nhiều hơn là giống hệ thống tiêu hoá của con bò!!! vấn đề nó là thế đấy.
thêm 1 tip nữa, các bạn có biết Director sản xuất phim này là ai ko? là James Cameron, là 1 nhà đầu tư (investor) tiền mấy nghìn tỷ cho vegan food/protein :))) James Cameron rất vui khi các bạn ăn chay. cũng giống như các Farmer rất vui khi các bạn ăn thịt.
https://youtu.be/pJvCuXEjQeA
đây là review của Dr. Ekberg các bạn tự xem và dùng chức năng của Óc mà đánh giá
